sobota, 30 lipca 2011

"Cyrulik sewilski" Pierre Augustin Caron de Beaumarchais

„(…) poproszę cię, znakomity panie, abyś mnie sądził sam, bez względu na przeszłe, obecne i przyszłe krytyki; wiesz bowiem, iż z profesji gazeciarze są często wrogami pisarzy. Będę miał nawet tę zachłanność, aby cię uprzedzić, iż raz wziąwszy w ręce akta sprawy, czy chcesz, czy nie, musisz bezwarunkowo być mym sędzią, jesteś bowiem moim czytelnikiem.”[i]

Wedle życzenia, monsieur de Beaumarchais.

Hrabia Almawiwa zakochał się w dziewczynie imieniem Rozyna. To dla niej przyjechał z Madrytu do Sewilli i wystaje na ulicy pod jej oknem, roztropnie podając się za ubogiego Lindora. Rozynie grozi ożenek z jej posuniętym w latach opiekunem, Bartolo. Hrabia, upewniwszy się co do uczuć dziewczyny, postanawia nie dopuścić do tych zaślubin. W osiągnięciu celu pomaga mu dawny sługa, Figaro, który obecnie świadczy usługi rywalowi Almawiwy. Cała heca prowadzi do dość przewidywalnego, acz bardzo ciekawego zakończenia. Nie na darmo podtytuł dramatu brzmi „Daremna przezorność”!

Nie mam dużego doświadczenia z francuskimi komediami. Jedyną, jaką sobie w tej chwili przypominam, jest „Świętoszek” Moliera, notabene godny polecenia. Trudno jest mi zatem stwierdzić, czy „Cyrulik…” to tylko utwór jakich wiele. Niemniej jest na tyle zabawny, że z chęcią wybrałabym się kiedyś na przedstawienie teatralne. Mamy tu do czynienia z trzema rodzajami komizmu: słowa, sytuacji i postaci. (Nauka w liceum nie poszła na marne!) Oto mała próbka pierwszego z nich:

Głowa trzęsąca, pałka goła,
Oczy wypukłe, niby u woła,
Szyja na bakier, krzywa łopatka,
Kibić zręczna jak u niedźwiadka,
Gęba dziobata, mina tępa.
Nos zakrzywiony, jak u sępa,
Nogi skręcone i koszlawe,
Głos oburkliwy, suknie wszawe;
Postać stworzona do amorów:
Słowem – to brylant wszechdoktorów![ii]

Na uwagę zasługuje również fabuła. Pozornie jest to historia na wskroś banalna, powiedziałabym nawet: rodem z telenoweli. W rzeczywistości spotykamy się tu z humorystyczną intrygą i kłamstwami szytymi naprawdę cienkimi nićmi, na które jednak dają się nabrać niektórzy bohaterowie. Przesympatyczną postacią jest tytułowy cyrulik Figaro. Jeśli tylko będę miała okazję, na pewno wybiorę się na jego „Wesele…”. Świetnie nakreślony został również Bartolo, on z kolei jako czarny charakter.

Kto z Was w ciągu ostatnich trzech lat dobrowolnie przeczytał jakikolwiek dramat? Mam wrażenie, że w ogóle się tego nie praktykuje, nie wliczając szkoły i lektur obowiązkowych. To rodzaj nietypowy jak na dzisiejsze czasy i odchodzący w zapomnienie. Szkoda, bo niektóre utwory naprawdę zasługują na większą uwagę. Jedne mniej, drugie bardziej, ale jednak. Dlatego z całym rozmysłem polecam „Cyrulika sewilskiego”.

A na sam koniec coś, z czym ta sztuka będzie mi się kojarzyć po wsze czasy ;)




[i] Pierre Augustin Caron de Beaumarchais, „Cyrulik sewilski”, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003, Umiarkowany list o upadku i krytyce „Cyrulika sewilskiego”, str. 30
[ii] tamże, str. 87

1 komentarz:

  1. Chętnie się skuszę, bo rzeczywiście dramat dość rzadko gości w mojej biblioteczce;)
    Pozdrawiam!!

    OdpowiedzUsuń